Bakan Yumaklı: “Tarım sayımını 2026’da tamamlamayı hedefliyoruz”
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, “Tarım sayımı istatistiksel işletme bilgileri, hayvan sayısı, arazi bilgileri gibi tüm verilerin doğrulanması anlamına gelecektir. Amacımız tarım politikalarımıza temel oluşturacak veri setlerinin doğrulanmasıdır. 2026 yılında tamamlamayı hedefliyoruz.”
Bakan Yumaklı, Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının 2024 yılı bütçesinin Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda sunulmasının ardından milletvekillerinin kendisine yönelttiği soruları yanıtladı.
Su odaklı 3 yıllık bir tarımsal üretim planlayacaklarını belirten Yumaklı, 81 ilde kurdukları üretim planlama birliklerine sahadaki paydaşları da dahil etmeye özen gösterdiklerini belirtti.
Tarıma verilen desteklerin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYİH) yüzde 1’inden az olduğu yönündeki eleştirilere yanıt veren Yumaklı, 2003-2022 döneminde desteklerin bu rakamın üzerinde olduğunu belirtti.
Türkiye’nin tarımda kendine yeterlilik oranlarına ilişkin Yumaklı, “Türkiye’nin 64 ürünün 45’inde kendine yeterlilik oranı yüzde 100’ün üzerinde. Bu rakam tahıllarda yüzde 80, sebzede yüzde 113,5, meyvelerde ise yüzde 156.”
ÇKS’ye kayıtlı çiftçi sayısı 2 milyon 245 bin 526’ya çıktı
Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) hakkında da bilgi veren Yumaklı, 2019 yılında 2 milyon 83 bin olan kayıtlı çiftçi sayısının bu yıl 2 milyon 245 bin 526’ya yükseldiğini belirtti.
Bu yıl ekili alanın 156 milyon 264 bin 730 olduğunu kaydeden Yumaklı, “Çiftçinin toplam borcu 535 milyar lira. Çiftçi borçlarının üretime oranı 2018’de yüzde 50 iken 2022’de bu oran yüzde 37 oldu. Çiftçinin borç ödeme oranı da 2022’dir.” 2018’de yüzde 99,6, Eylül sonu itibarıyla ise yüzde 99,8’di” dedi.
“Van Gölü Havzası Eylem Planı ile sürdürülebilir yönetimi hedefliyoruz”
Su verimliliği konusunu yeniden gündeme getireceklerin olduğunu hatırlatan Yumaklı, “Kuraklık izleme sistemlerinin kurulmasında son günlerdeyiz. 2022 yılı sonu itibarıyla 183 milyar metreküpe ulaşan su depolama hacmimiz var. Kullanılan suyun arıtılması ve yeniden tarımsal sulamaya dahil edilmesi konusu önemli, uygulamaya konulacak Van Gölü Havzası Eylem Planı ile sürdürülebilir hale getirilebilir.” “Biz yönetimi hedefliyoruz” dedi.
Toplulaştırma çalışmalarının yapıldığı alanlara ilişkin konuşan Yumaklı, bu yıl 92 milyon dönüm araziye ulaşıldığını, 2028 hedeflerinin ise 117 milyon dönüm olduğunu belirterek, toplam potansiyel alanın yüzde 82’sini tamamlamayı hedeflediklerini sözlerine ekledi.
TMO 15 milyon ton için 660 bin randevu aldı
Bakan Yumaklı, Toprak Mahsulleri Ofisi’nden (TMO) ilk zamanlarda randevu alınamamasının haklı bir eleştiri olduğunu kabul ederek, “TMO ofislerinde ciddi bir yoğunluk oluştu. Satın alma noktalarının 510’dan 510’a çıkarılmasıyla” dedi. 614 sayılı yasayla lisanslı depoların kapasitesinin tamamı TMO randevu sistemine dahil edilerek, “Depo kiralayarak çiftçimizi mağdur etmedik. 2023 hasat döneminde 15 milyon ton için yaklaşık 660 bin atama yapıldı” dedi.
Pancar üretiminin 22,5 milyon tonu aştığını belirten Yumaklı, şeker ihtiyacının yurt içinden karşılandığını, ‘450 bin ton şekerin ithal edildiği’ iddialarının doğru olmadığını söyledi.
“Balıkçı barınağını marinaya dönüştürmek söz konusu değil”
Yumaklı, bir milletvekilinin Antalya’daki balıkçı barınağında yaşanan duruma ilişkin sorduğu soruya şu yanıtı verdi:
“Balıkçılardan gelen şikayet üzerine bakanlık kontrolörleri tarafından inceleme yapıldı. Kooperatiflere kayıt dışı fiyatlar geldiği gerekçesiyle savcılığa sözleşmenin iptali istenerek şikayette bulunuldu. Kooperatiflerin mevzuata aykırı işler yaptıklarını ve bazı sorumlulukları yerine getirmediklerini belirttiler. Yasal süreç devam ediyor. Barınakta kooperatif üyesi 350 civarında balıkçı var ve barınaktan ayrıldılar. “Hiçbir balıkçı tahliye edilmedi. . Yasal sürecin sonunda barınak bölgedeki su ürünleri kooperatifi veya birliklerinden birine kiralanacak. Balıkçıların barınağı balık tutmak için inşa edildi. Marinaya dönüştürülmesi söz konusu değil.”
Toptan kahverengi kokarcaya karşı mücadele
Kahverengi kokarca sorunuyla ilgili açıklama yapan Yumaklı, “Kahverengi kokarcayla mücadele konusu son derece önemli. Tarım alanlarına, yaşam alanlarına da sıçramış durumda. Bu konuda toptan çaba göstereceğiz.”
Dünyada bal üretiminde Çin’in birinci, Türkiye’nin ise ikinci sırada yer aldığını hatırlatan Yumaklı, son 20 yılda arıcılığın arttığını ve sektöre 1,2 milyar liralık destek sağlandığını, kayısı ithalatının ise olmadığını ifade etti. .
“Tarım sayımını 2026’da tamamlamayı hedefliyoruz”
Yumaklı, tarım sayımına ilişkin şunları kaydetti:
“Tarım sayımı, istatistiksel işletme bilgileri, hayvan sayısı, arazi bilgisi gibi tüm verilerin doğrulanması anlamına gelecektir. Amacımız tarım politikalarımıza temel oluşturacak veri setlerinin doğrulanmasıdır. 2026 yılında tamamlamayı hedefliyoruz. Üretim planlamasının tam olarak kurulabilmesi için tescile büyük önem veriyoruz.”
Tarım ve Orman Bakanlığı 2024 bütçesinin yanı sıra Orman Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve Türkiye Su Kurumu bütçe, kesinhesap ve Sayıştay raporu ile Sayıştay Raporu Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunun komisyonunda kabul edildi. – ANKARA
